ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာ(၃)ပါး ေပၚထြန္းခ်ိန္ (၂၆၀၁) ခုႏွစ္္သုိ႔

ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာ(၃)ပါး ေပၚထြန္းခ်ိန္ (၂၆၀၁) ခုႏွစ္္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာပံု သာသနာေတာ္ႏွစ္(၂၅၅၆)ခု၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ (၁၃၇၄)ခုႏွစ္သည္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ အထိမ္းအမွတ္ (၂၆၀၁)ခုႏွစ္ (၅)မ်ိဳး ေပၚထြန္းေတာ္မူေသာႏွစ္ ျဖစ္ပါသည္။ ၁။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပြင့္ေတာ္မူေသာႏွစ္ (ဗုဒၶႏွစ္) (၂၆၀၁)ခုႏွစ္၊ ဗုဒၶႏွစ္ကို အရွည္ဖြင့္ဆိုရွင္းျပရလွ်င္ "ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပြင့္ေတာ္မူေသာႏွစ္" ျဖစ္ပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း အကြၽမ္းတ၀င္ရွိၿပီးသားသည္ "သာသနာေတာ္ႏွစ္" ျဖစ္ပါသည္။ ၎းႏွစ္သည္လည္း ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္မူၿပီး (၃)လအၾကာမွာ ပထမသဂၤါယနာ တင္ေတာ္မူခဲ့စဥ္က အရွင္မဟာကႆပ၊ အရွင္အာနႏၵာ၊ အရွင္ဥပါလိစသည့္ ရဟႏၲာ(၅၀၀)ႏွင့္ ဘုရင္မင္းျမတ္ အဇာတသတ္မင္းတို႔ ညႇိႏိႈင္းကာ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ သာသနာေတာ္ႏွစ္(၅၀၀၀)မက က်န္ရွိေစဖုိ႔ ရည္ရြယ္ကာ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၄၈)ခုကို ဖယ္ရွားေတာ္မူၿပီး သာသနာေတာ္ႏွစ္(၁)ဟူ၍ စတင္ေရတြက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔ (၁)(၂)(၃) . . . ဆိုၿပီး ေရတြက္လာခဲ့ရာ (၁၃၇၄)ခု ကဆုန္လျပည့္ေန႔မွာ သာသနာ ေတာ္ႏွစ္(၂၅၅၅)ခုႏွစ္ ကုန္ဆံုးၿပီး ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ေန႔မွာ သာသနာေတာ္ႏွစ္ (၂၅၅၆)ခုႏွစ္သို႔ စတင္ေရာက္ရွိလာပါၿပီ။ ယခု သာသနာေတာ္ (၂၅၅၆)ခုႏွစ္သည္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳၿပီးေတာ္မူေသာႏွစ္ ျဖစ္သည့္အတြက္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သက္ေတာ္ထင္ရွား တရားေဟာေတာ္မူေသာႏွစ္ (၄၅)၀ါကို ထည့္ေပါင္းပါက (၂၆၀၁)ခုႏွစ္သုိ႔ စတင္ေရာက္ရွိလာပါၿပီ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ မဟာသကၠရာဇ္(၁၀၃)ခု ကဆုန္လျပည့္ ညေန ေနမ၀င္မီမွာ မာရ္နတ္၏ေႏွာင့္ယွက္မႈကို ေအာင္ႏိုင္ေတာ္မူၿပီး ညဥ့္ဦးယံမွာ ေရွးျဖစ္ေဟာင္းကို ေအာက္ေမ့ႏိုင္ေသာ ပုေဗၺနိ၀ါသာႏုႆတိ (ပထ၀ိဇၨာ) ဉာဏ္ေတာ္၊ သန္းေခါင္ယံမွာ ငရဲမွစ၍ လူနတ္ျဗဟၼာေလာကရွိ သတၱ၀ါ ဟူသမွ်ကို ျမင္ႏိုင္စြမ္းေသာ ဒိဗၺစကၡဳ (ဒုတိယ၀ိဇၨာ)ဉာဏ္ေတာ္၊ မိုးေသာက္ယံမွာ ကိေလသာ အေငြ႕အသက္မက်န္ ခန္းေျခာက္ေစေသာ အာသ၀ကၡယ (တတိယ၀ိဇၨာ)ေခၚ အရဟတၱမဂ္ဉာဏ္ေတာ္တုိ႔ကို ရရွိေတာ္မူကာ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ေန႔ နံနက္ အ႐ုဏ္မတက္မီေလးမွာပင္ သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ကို ရရွိေတာ္မူၿပီး ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူပါသည္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူၿပီးသည္ႏွင့္ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ နံနက္အ႐ုဏ္တက္ခ်ိန္ ေရာက္လာပါသည္။ ထိုကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္မွ စ၍ သတၱသတၱာဟစတင္ၿပီး စံေတာ္မူပါသည္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပြင့္ေတာ္မူေသာႏွစ္(ဗုဒၶႏွစ္) (၂၆၀၁)ခုႏွစ္သို႔ စတင္ေရာက္ရွိသလို ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သတၱသတၱာဟစံေတာ္မူေသာႏွစ္လည္း (၂၆၀၁)ခုႏွစ္္သုိ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ စတင္ေရာက္ရွိလာပါေတာ့သည္။ ၂။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ သတၱသတၱာဟ စံေတာ္မူေသာႏွစ္ (၂၆၀၁)ခုႏွစ္ (၁) ပလကၤ သတၱာဟ ဟကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္မွ (၇)ရက္အထိ (၂) အနိမိသ သတၱာဟ ဟကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၈)ရက္မွ (၁၄)ရက္အထိ (၃) စကၤမ သတၱာဟ ဟကဆုန္လကြယ္မွ နယုန္လဆန္း(၆)ရက္အထိ (၄) ရတနာဃရ သတၱာဟ ဟနယုန္လဆန္း (၇)ရက္မွ (၁၃)ရက္အထ (၅) အဇပါလ သတၱာဟ ဟနယုန္လဆန္း (၁၄)ရက္မွ (၅)ရက္အထိ (၆) မုစလိႏၵ သတၱာဟ ဟနယုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၆)ရက္မွ (၁၂)ရက္အထိ (၇) ရာဇာယတန သတၱာဟဟနယုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၁၃)ရက္မွ ၀ါဆိုလဆန္း (၅)ရက္အထိ ရာသီဥတုသာယာခ်ိန္၌ လင္းလြန္း ပင္ရင္းမွာပင္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ေနာက္ဆံုးသတၱာဟကို အရဟတၱဖိုလ္ ၀င္စားေတာ္မူ၏။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သတၱသတၱာဟ စံေတာ္မူျခင္း၏ ေနာက္ဆံုးရက္ (၄၉)ရက္ေျမာက္ ၀ါဆိုလဆန္း (၅)ရက္ေန႔မွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူၿပီး ပထမဦးဆံုး ဆြမ္းလိုအပ္ေနသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္၏။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူမည့္ ေန႔တစ္၀က္၊ တစ္ညလံုးႏွင့္ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူၿပီး (၄၈)ရက္ပတ္လံုး ဆြမ္းဘုဥ္းေပးေတာ္မူျခင္း၊ မ်က္ႏွာေတာ္သစ္ျခင္း၊ ေရခ်ိဳးေတာ္မူျခင္း၊ ကိုယ္လက္ သုတ္သင္ျခင္း (က်င္ႀကီးက်င္ငယ္စြန္႔ျခင္း)၊ ေလ်ာင္းစက္ေတာ္မူျခင္း . . . စသည့္ကိစၥမ်ား လံုး၀ အလ်င္းမရွိခဲ့ေခ်။ စ်ာန္ခ်မ္းသာ ဖိုလ္ခ်မ္းသာျဖင့္သာ အခ်ိန္ကုန္လြန္ေစခဲ့၏။ ထိုေန႔ ဆြမ္းအာဟာရ လိုအပ္ေနခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္သား (ဥကၠလာပသား) တပုႆႏွင့္ ဘလ’ိက ညီေနာင္တို႔သည္ ဗုဒၶဂယာအနီးသို႔ ေရာက္ရွိလာသည္ႏွင့္ အခ်ိန္ကိုက္ျဖစ္ေန၏။ ယခင္အတိတ္ဘ၀က ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္ခဲ့ဖူးသည့္ ႐ုကၡစိုးနတ္မင္းက သတင္းေကာင္းေပးေသာေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ထံ အခ်ိန္မီေရာက္လာၾက၏။ သို႔ေသာ္ ဆြမ္းခ်က္ခ်ိန္ မမီႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ကုန္သည္ညီေနာင္တို႔ အဆင္သင့္ ပါလာၾကေသာ မုန္႔ၾကက္က်စ္ႏွင့္ ပ်ားဆုပ္မုန္႔တို႔ကို ဆြမ္းဆက္ကပ္ခြင့္ရခဲ့၏။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ မုန္႔ဆြမ္းကို သံုးေဆာင္ေတာ္မူအၿပီး ကုန္သည္ ညီေနာင္တို႔အား "ဗုဒၶံသရဏံ ဂစၦာမိ၊ ဓမၼံသရဏံဂစၦာမ'' ဟူေသာ ေဒြ၀ါစိက သရဏဂံုကို ေပးေတာ္မူ၏။ (ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးအား ဓမၼစၾကာတရားဦး မေဟာရေသးသည့္အတြက္ သံဃာရတနာ မေပၚထြန္းေသးပါ။) ထိုညီေနာင္တို႔၏ တိုင္းျပည္ ရာမညတိုင္းမွာ တည္ထားကိုးကြယ္ရန္ ဆံေတာ္ရွစ္ဆူကို ေပးသနားေတာ္မူ၏။ ဤဘဒၵကမၻာမွာ 

ပြင့္ေတာ္မူၿပီးေသာ ေနာင္ေတာ္ ကကုသန္ဘုရား၏ ေတာင္ေ၀ွးေတာ္၊ ေကာဏဂံုဘုရား၏ ဓမၼက႐ိုဏ္ ေရစစ္ေတာ္၊ ကႆပဘုရား၏ ေရသႏုပ္ေတာ္တို႔ ဌာပနာထားရွိရာ သိဂၤုတၱရကုန္းေတာ္ေပၚ၌ ဆံေတာ္ရွစ္ဆူကို ဌာပနာကာ ဘုရားေစတီတည္ၿပီး ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ေစရန္ ဗ်ာဒိတ္ေပးေတာ္မူ၏။ ၃။ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ တည္ထားကိုးကြယ္ေသာႏွစ္ (၂၆၀၁) ခုႏွစ္ ရာမညတိုင္း ဥကၠလာပမင္းႀကီးႏွင့္ ျပည္သူအေပါင္းတို႔သည္ (ယခု) ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ဆိပ္ကမ္းမွာ ဆံေတာ္ရွစ္ဆူအား ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ၾကြလာသည့္အလား ႀကိဳဆိုပူေဇာ္ခဲ့ၾက၏။ ဥကၠလာပမင္းႀကီးႏွင့္ ကုန္သည္ညီေနာင္တို႔သည္ ဘုရားဗ်ာဒိတ္ေတာ္အရ သိဂၤုတၱရကုန္းေတာ္ကို ရွာေဖြမေတြ႔ၾကဘဲ ျဖစ္ေန၏။ ေနာက္ဆံုး အသက္ရွည္ေသာ နတ္မင္းႀကီးငါးပါး (ေမွာ္ဘီနတ္မင္းႀကီး အပါအ၀င္)တို႔၏ အကူအညီျဖင့္ ေတာင္ကုန္း (၉)ကုန္း(တခ်ိဳ႕မွာ (၉၉)ကုန္း)အရံရွိေသာ အျမင့္ဆံုး သိဂုၤတၱရကုန္းေတာ္ကို ေတြ႕ရွိသြားၾက၏။ ဘုရားဗ်ာဒိတ္ေတာ္အရ ဆံေတာ္ရွစ္ဆူအပါအ၀င္ ဘုရားေလးဆူ၏ ေမြေတာ္(၄)ဆူ တို႔ကို ဌာပနာကာ ဥာဏ္ေတာ္(၄၄)ေတာင္ (၆၆ေပ)အျမင့္ရွိ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ကို မဟာသကၠရာဇ္(၁၀၃)ခု၊ တေပါင္းလျပည့္ေန႔မွာ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ၾက၏။ ဤသို႔ျဖင့္ ဘုရင္မင္းျမတ္အဆက္ဆက္ ျပဳျပင္မြမ္းမံထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ကိုးကြယ္လာခဲ့ၾကရာ ယခု ဖူးေျမာ္ေနရသည့္ အျမင့္ (၃၂၆)ေပ ေရႊလံုးေတာ္ ေစတီေတာ္ႀကီး ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ ၾကားကာလေတြမွာ ေျမငလ်င္လႈပ္ျခင္း၊ စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္၊ ကိုးကြယ္မႈ ေလ်ာ့ပါးျခင္းေၾကာင့္ ၿခံဳႏြယ္မ်ား ပိတ္ပိန္းေနျခင္းစသည့္ သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး က်ေရာက္ခဲ့ေသာ္လည္း ဘုရင္မင္းျမတ္တို႔ႏွင့္ ျပည္သူအေပါင္းတို႔က ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ ပူေဇာ္ခဲ့ၾကေလသည္။ စစ္ၿပီးေခတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအဆက္ဆက္လက္ထက္မွာ ျပဳျပင္မြမ္းမံလာခဲ့ရာ ယခု (၁၃၇၄)ခု၊ တေပါင္းလျပည့္ေန႔၊ ဟ ခရစ္ႏွစ္ (၂၀၁၃) ခု၊ မတ္လ (၂၆)မွာ ] ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ႀကီးသည္ (၂၆၀၁)ခုႏွစ္္သို႔ ေရာက္ရွိေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ၄။ ဓမၼစၾကာ (၂၆၀၁)ခုႏွစ္ (၁၃၇၄)ခု ၀ါဆိုလျပည့္ေန႔မွာ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ "ဓမၼစၾကာတရားေတာ္ ေဟာေတာ္မူေသာႏွစ္ (၂၆၀၁)ခုႏွစ္" သည္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာတည္းဟူေသာ ရတနာသုံးပါး စတင္ေပၚထြန္းခ်ိန္ (၂၆၀၁)ခုႏွစ္သို႔ စတင္ေရာက္ရွိလာၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ဓမၼစၾကာတရားေဟာေတာ္မူစဥ္က တစ္ရက္တစ္ပါးစီ ေသာတာပန္ ျဖစ္ေတာ္မူၾက၏။ ပထမေန႔ညမွာ အရွင္ေကာ႑ညႏွင့္ ျဗဟၼာေပါင္း(၁၈)ကုေဋ ေသာတာပတၱိ မဂ္ဖိုလ္သို႔ ဆိုက္ေတာ္မူၾက၏။ ေနာက္တစ္ေန႔ ၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ေန႔မွာ အရွင္၀ပၸမေထရ္ကို အဆံုးအမၾသ၀ါဒေပးေတာ္ မူလ်က္ (ဆြမ္းခံမၾကဘဲ) ေက်ာင္း၌သာလွ်င္ ေနေတာ္မူေစ၏။

 က်န္ရဟန္း(၄)ပါးတို႔ ဆြမ္းခံထြက္ၾက၏။ ၀ပၸမေထရ္သည္ ထိုေန႔နံနက္ခင္းမွာပင္ ေသာတာပန္ ျဖစ္ေတာ္မူ၏။ ထိုနည္းအတူ ၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္(၂)ရက္ေန႔မွာ အရွင္ဘဒၵိယမေထရ္၊ ၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္(၃)ရက္ေန႔မွာ အရွင္မဟာနာမ မေထရ္၊ ၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္(၄)ရက္ေန႔မွာ အရွင္အႆဇိမေထရ္ တို႔သည္ အသီးသီး ေသာတာပန္ ျဖစ္ေတာ္မူၾကကာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ထံ ဧဟိဘိကၡဳ ရဟန္းအျဖစ္ကို ခံယူေတာ္မူၾက၏။ ၅။ ရဟႏၲာ ေပၚထြန္းခ်ိန္ (၂၆၀၁)ခုႏွစ္ "အနတၱလကၡဏသုတၱန္"ေဟာေတာ္မူရာ ဓေမၼခေစတီေတာ္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္(၅)ရက္ေန႔မွာ ပဥၥ၀ဂၢီရဟန္း(၅)ပါးအား အာသေ၀ါတရား ကုန္ခန္းၿပီး ရဟႏၲာအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိၾကေစရန္ "အနတၱလကၡဏသုတၱန္"ကို ေဟာၾကားေတာ္မူ၏။ အနတၱလကၡဏသုတၱန္ေဒသနာ နိဂံုးၿပီးဆံုးေသာအခါမွာ ပဥၥ၀ဂၢီရဟန္း(၅)ပါးတုိ႔သည္ အာသေ၀ါကုန္ခန္းကာ ရဟႏၲာျဖစ္ၾကကုန္၏။ 

 ၎င္း၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္(၅)ရက္ေန႔မွ အစျပဳကာ ရဟႏၲာေပါင္း သိန္းသန္းကုေဋခ်ီၿပီး ေပၚထြန္းေတာ္ မူလာခဲ့ရာ (၁၃၇၄)ခု ၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္(၅)ရက္ေန႔အထိသည္ (၂၆၀၀)ႏွစ္ျပည့္၍ (၂၆၀၁)ခုႏွစ္္သို႔ စတင္ ေရာက္ရွိလာေပၿပီ။ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ သာသနာေတာ္မကြယ္ေပ်ာက္မခ်င္း ရဟႏၲာမ်ား မဆိတ္သုဥ္းဘဲ ဆက္လက္ ေပၚထြန္းေနဦးမည္ ျဖစ္ေပေတာ့သတည္း။ ၆။ ဗုဒၶအဘိဓမၼာ (၂၆၀၀)ျပည့္ေျမာက္ ေနာက္(၆)ႏွစ္ေျမာက္ ခရစ္ႏွစ္ (၂၀၁၇)ခု၊ (၁၃၇၉)ခု ၀ါဆိုလျပည့္မွ စ၍ သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေန႔ အထိသည္ တာ၀တႎသာနတ္ျပည္မွာ ပ႒ာန္းတရားေတာ္ အပါအ၀င္ အဘိဓမၼာတရားေတာ္ကို ရက္ေပါင္း(၉၀)လံုး တစ္နာရီ၊ တစ္မိနစ္၊ တစ္စကၠန္႔မျခားဘဲ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာႏွစ္ "ဗုဒၶအဘိဓမၼာ (၂၆၀၀) ျပည့္ႏွစ္" ကို စတင္ေရာက္ရွိလာမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း ၎င္းပူေဇာ္ပဲြကို က်င္းပရန္ ႀကိဳးစားႏိုင္ဖို႔ နိဗၺာန္အက်ိဳးေမွ်ာ္၍ ႀကိဳတင္ကာ ႏႈိးေဆာ္အပ္ပါသည္။

 ထပ္မံေျပာရလွ်င္ ကြၽႏ္ုပ္တို႔၏ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ဗုဒၶ၀င္ ျဖစ္ေတာ္စဥ္ အားလံုးသည္ (၂၆၀၀)ျပည့္မွ (၂၆၀၁)ခုႏွစ္သို႔ တန္းစီၿပီး ေရာက္ရွိလာေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဗုဒၶါႏုႆတိ ပြားမ်ားႏိုင္ပါေစျခင္း အက်ိဳးငွာ မဟာကုသုိလ္ေတာ္ အမွ်ေပးေ၀အပ္ပါသည္ခင္ဗ်ား။ (မင္းကြန္းတိပိဋကဓရ ဓမၼဘ႑ာဂါရိက ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲ၀ိစိတၱသာရာဘိ၀ံသ၏ မဟာဗုဒၶ၀င္ ဒုတိယတြဲ က်မ္းစာအုပ္ကို မွီျငမ္းပါသည္။) credit : SSခင္ေမာင္ေအး(သခ်ာၤ)